-
خدمات مرکزام آر آی, سی تی اسکن, سونوگرافی, رادیولوژی, ماموگرافی, تراکم استخوان
- دریافت نوبت
مرکز تصویربرداری طبیب گلستان گرگان واقع در استان گلستان یکی از مراکز تصویربرداری می باشد که با امکانات تصویربرداری مجهز و به روز اماده ارائه خدمات به بیماران می باشد .
خدمات قابل ارائه در مرکز تصویربرداری طبیب گلستان گرگان گلستان :
MRI
رادیولوژی
سنجش تراکم استخوان
سونوگرافی
سی تی اسکن
ماموگرافی
سونوگرافی
سونوگرافی یکی از روش های تصویربرداری است که تقریبا هیچ ضرری برای بدن ندارد. به آن اولترا سونوگرافی Ultrasonography هم میگویند.
همانطور که میدانیم در روش های تصویر برداری با اشعه ایکس مانند رادیوگرافی ساده و یا سی تی اسکن بدن تحت تابش مقدار معینی از اشعه یونیزان قرار میگیرد که اگر از حد مشخصی بیشتر باشد میتواند موجب اشکالاتی در کارکرد سلول ها شود. ولی در سونوگرافی از اشعه ایکس استفاده ای نمیشود.
مکانیسم سونوگرافی چیست
امواج مورد استفاده در سونوگرافی از جنس امواج صوتی و در واقع صدا هستند که ضرری برای بدن ندارد. اینها امواج فراصوتی هستند.
جنس آنها دقیقا مانند صدا است ولی به علت بالا بودن فرکانس یا بسامد آنها قابل شنیدن به توسط گوش انسان نیستند. با این حال خواص صوت و صدا را دارند یعنی در برخورد با موانع منعکس میشوند.
سونوگرافی روش تصویر برداری دردناکی نیست و در حین انجام آن بیمار ناراحتی احساس نمیکند.
برای انجام سونوگرافی، به توسط یک وسیله خاص که پزشک سونولوژیست ( متخصص تصویربرداری که سونوگرافی میکند) روی اندام شما قرار میدهد امواج صوتی با فرکانس بالا که برای گوش انسان قابل شنیدن نیستند به درون بدن تابانده میشوند.
این امواج بعد از برخورد به بافت های مختلف بدن بازتابیده شده و امواج بازتابش شده به توسط همان دستگاه مجددا دریافت میشود.
سونوگرافی چگونه انجام میشود
برای انجام سونوگرافی بیمار بر روی تخت دراز كشیده و پزشك متخصص سونولژیست ژل خاصی را بر روی پوست بیمار در محل مورد بررسی قرار میدهد.
سپس یك دستگاه كوچك را كه با سیمی به دستگاه مركزی سونوگرافی متصل است بر روی پوست قرار میدهد. ژل گفته شده اجازه میدهد كه امواج فراصوتی راحت تر و به شكل یكنواخت تری به درون بدن نفوذ كنند.
پزشك دستگاه را بر روی پوست حركت میدهد تا قسمت های مختلف درون بدن را از زوایای مختلف ببیند. این تصاویر بر روی مانیتور مركزی دستگاه دیده میشوند.
در حین سونوگرافی بیمار لرزش خفیفی را در روی پوست خود و در محلی كه دستگاه كوچك ( پروب Probe) بر روی پوست قرار گرفته احساس میكند. این لرزش ناشی از برخود امواج فراصوتی به پوست بوده و بی ضرر است. در پایان معاینه بیمار ژل روی پوست خود را با دستمال پاك میكند.
معمولا نتیجه سونوگرافی بلافاصله بعد از انجام آن به توسط پزشك متخصص تصویربرداری نوشته شده و همراه با پرینت یا چاپ بعضی تصاویر سونوگرافی به بیمار داده میشود تا به پزشك معالج خود ارائه دهد.
تبحر متخصص تصویربرداری تا چه میزان در دقت و ارزش سونوگرافی تاثیر دارد
نتیجه سونوگرافی و اینكه این روش تا چه حد به تشخیص بیماری كمك میكند برخلاف روش های تصویربرداری دیگر تا حد زیادی وابسته به تبحر متخصص تصویربرداری است كه آن سونوگرافی را انجام میدهد.
میتوان دیگر روش های تصویر برداری مانند رادیوگرافی ساده، سی تی اسكن، ام آر آی و اسكن رادیوایزوتوپ را به یك دوربین عكاسی تشبیه كرد كه هر آنچه را كه در مقابلش باشد بر روی فیلم خود ثبت و ضبط میكند ولی سونوگرافی مانند نقاشی كردن است. هنرمند ناش باید سوژه مورد نظر را ببیند و بفهمد و آنگاه آنرا به تصویر بكشد.
گرچه برای بدست آوردن یك سونوگرافی خوب داشتن یك دستگاه خوب و دقیق لازم است ولی مسلما كافی نیست. در بین روش های مختلف تصویربرداری، سونوگرافی بیش از بقیه به مهارت پزشك انجام دهنده آن وابسته است.
در سونوگرافی، متخصص سونولوژیست باید آنقدر مهارت داشته باشد كه بتواند ضایعه احتمالی را كشف كرده و آنرا در زاویه مناسب ببیند و روی مانیتور دستگاه نشان دهد.
تصویری كه همراه با گزارش سونوگرافی به بیمار ارائه میشود در واقع تصویر یا تصاویر منتخبی از صدها تصویر است كه متخصص تصویربرداری در حین انجام سونوگرافی بر روی مانیتور دستگاه مشاهده كرده است
سی تی اسکن
سی تی اسکن توموگرافی کامپیوتری (Computed Tomography) ترکیبی از یک سری تصاویر اشعه X گرفته شده از زوایای مختلف است که از پردازش رایانه ای برای ایجاد تصاویر و یا برش های مقطعی از استخوان ها، رگ های خونی و بافت های نرم درون بدن استفاده می کند.
تصاویر سی تی اسکن اطلاعات مفصل تر و دقیق تری نسبت به اشعه ایکس فراهم می کند. سی تی اسکن کاربردهای بسیاری دارد اما این روش به خصوص برای آزمایش و بررسی افرادی که دارای صدمات داخلی حاصل از تصادفات یا انواع تروما هستند بسیار مناسب است.
از سی تی اسکن تقریبا برای تجسم کردن بیشتر بخش های بدن می توان استفاده کرد. سی تی اسکن برای تشخیص بیماری ها و یا صدمات به کار می رود و می توان از آن برای برنامه ریزی پزشکی، جراحی و یا پرتو درمانی استفاده کرد.
سی تی اسکن به پزشک اجازه می دهد تصاویری از برش های مقطعی از بدن شما را مشاهده کند. این برش ها بافت های ریه و یا قلب را به خوبی نشان می دهد.
چرا باید سی تی اسکن کرد؟
تشخیص اختلالات استخوانی و ماهیچه ای همچون تومور استخوانی و یا شکستگی
مشخص کردن محل تومور، عفونت و یا لخته های خونی
راهنمایی و کمک به فرآیندهایی همچون جراحی، بیوپسی و پرتودرمانی
شناسایی و نظارت بر بیماری ها و شرایطی همچون سرطان، بیماری قلبی، ندول (nodule) های ریوی و توده کبد
نظارت بر اثر بخشی درمان های خاصی همچون درمان سرطان
تشخیص صدمات و خونریزی های داخلی
عوارض سی تی اسکن
قرار گرفتن در معرض تابش
در طول سی تی اسکن شما به طور مختصر و اندک در معرض تابش های یونیزه شده قرار می گیرید. مقدار این تابش بزرگتر از مقدار تابشی است که شما از اشعه ایکس دریافت می کردید زیرا در سی تی اسکن اطلاعات مفصل تر و دقیق تری باید جمع آوری شود.
اگرچه سی تی اسکن تا به حال اثرات و آسیب های بلند مدت نشان نداده است اما احتمال بسیار اندکی برای افزایش خطر ابتلا به سرطان در آن وجود دارد. البته سی تی اسکن دارای مزایای بسیاری است و به همین خاطر می توان از خطرات کوچکی همچون این مورد به خوبی چشم پوشی کرد.
معمولا پزشکان تا جایی که ممکن باشد از مقدار تابش اندکی برای تعیین و تشخیص اطلاعات پزشکی مورد نیاز خود استفاده می کنند. همچنین دستگاه های جدیدتر و سریع تر از تکنیک هایی استفاده می کنند که به تابش کمتری نیاز باشد. در مورد مزایا و خطرات سی تی اسکن با پزشک خود صحبت کنید.
آسیب به جنین
اگر باردار هستید حتما این مورد را به پزشک خود اطلاع دهید. اگرچه تابش حاصل از سی تی اسکن بعید است به کودک شما آسیب برساند اما ممکن است پزشک شما روشهای بررسی و آزمایش دیگری همچون سونوگرافی یا MRI را توصیه کند تا از قرار گرفتن جنین در معرض این تابش جلوگیری گردد.
واکنش به ماده حاجب
ماده حاجب
یک رنگ خاص به نام ماده حاجب برای کمک به پر رنگ کردن بخش های خاصی از بدن ممکن است نیاز باشد. مواد حاجب معمولا اشعه ایکس را
مسدود می کنند و در تصویر به رنگ سفید در می آیند. از این روش می توان برای تاکید بر روی رگهای خونی، روده و ساختارهای دیگر استفاده کرد.
ماده حاجب ممکن است به روشهای زیر مورد استفاده قرار گیرد:
از طریق دهان:
اگر مری یا معده شما در حال اسکن باشد،ممکن است نیاز باشد مایعی را بخورید که حاوی ماده حاجب است. این نوشیدنی اغلب طعم خوبی ندارد.
از طریق تزریق:
ماده حاجب ممکن است از طریق وریدهای بازوی شما به بدن تزریق گردد تا به رگ های کیسه صفرا،
مجاری ادراری ، کبد یا خون کمک کند در تصاویر
به دست آمده برجسته تر دیده شوند. ممکن است
در طول تزریق احساس گرما داشته باشید و یا اینکه یک طعم فلز مانند در دهان خود احساس نمایید.
با استفاده از تنقیه:
ماده حاجب ممکن است در مقعد شما قرار گیرد
تا تجسم و نمایش بهتری از روده ها حاصل گردد.
این فرآیند می تواند باعث ایجاد حس نفخ گردد.
در این شرایط ممکن است احساس خوب و راحتی نداشته باشید.
در موارد خاص، پزشک شما دریافت یک رنگ خاص
که ماده حاجب نامیده میشود را توصیه می کند.
ماده حاجب معمولا قبل از سی تی اسکن به یکی از روش هایی که توضیح داد در بدن قرار می گیرد. اگرچه این مورد نادر است اما ماده حاجب می تواند باعث ایجاد مشکلات پزشکی یا واکنش های آلرژیک شود.
بیشتر واکنش ها ملایم هستند و به صورت خارش و یا قرمز شدن خود را نشان می دهند. در موارد نادر نیز، واکنش های آلرژیک می تواند جدی و حتی مرگبار باشد. اگر قبلا سی تی اسکن به همراه ماده حاجب انجام دادید و به مواد حاجب حساسیت دارید حتما پزشک خود را از این مورد آگاه سازید.
چگونه خود را برای سی تی اسکن آماده کنیم؟
بسته به نوع بخشی که مورد اسکن قرار میگیرد ممکن است از شما خواسته شود موارد زیر را انجام دهید:
در آوردن همه و یا بخشی از لباس ها و پوشیدن لباس بیمارستان
برداشتن اشیای فلزی همچون کمربند، جواهرات، دندان مصنوعی و عینک که ممکن است با نتایج حاصل تداخل داشته باشد.
خودداری از خوردن و آشامیدن چند ساعت قبل از انجام سی تی اسکن
آماده سازی کودک برای سی تی اسکن
اگر نوزاد یا کودک نو پای شما باید سی تی اسکن شود، ممکن است پزشک برای آرام و ثابت نگه داشتن او آرام بخش تجویز کند. حرکت می تواند باعث ایجاد تصاویر تار گردد و نتایج حاصل نیز دقیق نخواهد بود. در مورد نحوه آماده سازی کودک خود از پزشک سوال کنید.
دستور انجام سی تی اسکن را کدام پزشک می نویسد؟
سی تی اسکن یک روش تشخیصی ست و به همین خاطر پزشکان زیادی می توانند برای بررسی مشکل مورد نظر انجام سی تی اسکن را تجویز کنند. در ادامه عمده ترین تخصص هایی که انجام سی تی اسکن را تجویز میکنند را با هم مرور می کنیم:
1- متخصص ارتوپدی
سی تی اسکن می تواند اطلاعات دقیقی از استخوان ها و بافت نرم بدن در اختیار پزشک متخصص ارتوپدی قرار دهد تا در تشخیص علت شکستگی یا انحراف استخوان بندی مد نظر خود از این تصاویر استفاده نماید. در مواردی هم انجام آن توسط متخصص ارتوپدی بعد از دوره درمان و به منظور بررسی اثربخشی درمان تجویز می شود.
2- فوق تخصص گوارش
عمده استفاده انجام سی تی اسکن توسط پزشک گوارش، بررسی تومورهای احتمالی مربوط به سرطان معده یا دیگر سرطان های گوارشی می باشد.ص گوار
3- متخصص مغز و اعصاب
تشخیص دکتر مغز و اعصاب برای بررسی تومورهای سرطانی، مشکلات مربوط به ستون فقرات، مشاهده لخته های خونی احتمالی در مغز و مواردی از این دست با انجام سی تی رحت تر امکان پذیر خواهد بود.
پزشکان دیگری هم می توانند بنا به تشخیص خود انجام سی تی اسکن را برای شما تجویز کنند. مانند متخصص زنان و زایمان که در بر بررسی های مربوط به سرطان های زنان می تواند از بیمار خود انجام CT-scan را تجویز کند.
در طول سی تی اسکن
سی تی اسکن در بیمارستان یا مرکز تصویربرداری و به صورت سرپایی انجام می شود. معمولا سی تی اسکن بدون درد است و با دستگاه های جدید تنها چند دقیقه طول می کشد. کل فرآیند انجام سی تی اسکن به طور معمول حدود 30 دقیقه طول خواهد کشید.
اسکنرهای سی تی، شبیه یک نان شیرینی حلقوی است که به صورت سرپا ایستاده است. شما در داخل یک میز تنگ و باریک دراز می کشید که دو طرف آن باز همانند تونل است.
در طول سی تی اسکن
بندهای مختلف و بالش ممکن است برای ثابت نگه داشتن شما مورد استفاده قرار گیرد. در طول اسکن سر، معمولا میز توسط یک وسیله ویژه ثابت نگه داشته می شود.
زمانی که میز، شما را به داخل اسکنر هدایت می کند، آشکارگر و لوله اشعه ایکس دور شما خواهد چرخید. هر چرخشی باعث ایجاد برش های مختلفی از تصاویر می گردد. ممکن است در این شرایط صداهای مختلفی را بشنوید.
یک متخصص در اتاق جداگانه قرار دارد و شما را می بیند و صدای شما را می شنود. شما می توانید در طول فرآیند با این فرد ارتباط داشته باشید. او ممکن است از شما بخواهد نفستان را در موقعیت های خاص نگه دارید تا تصاویر تاری ایجاد نگردد.
بعد از سی تی اسکن
بعد از آزمایش، شما می توانید به زندگی عادی خود برگردید. اگر ماده حاجب را دریافت کرده باشید ممکن است به دستورالعمل های خاصی نیاز داشته باشید. در برخی از موراد، ممکن است از شما بخواهند زمان کوتاهی را قبل از ترک محل منتظر باشید تا احساس بهتری داشته باشید. بعد از اسکن به شما گفته می شود مایعات زیادی بنوشید تا در دفع ماده حاجب به کلیه های شما کمک کند.
نتیجه سی تی اسکن
تصاویر سی تی اسکن، به عنوان فایل های داده ای الکترونیکی نگهداری می شوند و معمولا توسط یک صفحه نمایش کامپیوتری مورد بررسی قرار می گیرند. یک رادیولوژیست تفسیر این تصاویر را برای پزشکی که انجام سی تی اسکن را تجویز نموده می نویسد. بعد از تفسیر، گزارش حاصل به پزشک مربوطه ارسال می شود.
ام آر آی
ام آر آی چیست ؟
«امآرآی (MRI)» یا « تصویربرداری تشدید مغناطیسی» (Magnetic Resonance Imaging) یک روش تصویربرداری پزشکی است که در آن از یک میدان مغناطیسی به همراه امواج رادیویی برای ایجاد تصاویر دقیق از اعضای بدن استفاده میشود.
طرز کار ام آر آی چیست؟
دستگاه ام. آر. آی یک محفظه استوانهای بزرگی است که به وسیله آهنربا احاطه شدهاند. وقتی بیمار در داخل دستگاه امآرآی دراز میکشد، میدان مغناطیسی موقتا مولکولهای آب را در بدن همتراز میکند. امواج رادیویی نیز باعث میشود که این اتمهای همتراز سیگنالهای ضعیفی تولید کنند که برای ایجاد تصاویر امآرآی مورد استفاده قرار میگیرد. دستگاه امآرآی همچنین میتواند تصاویر سهبعدی نیز ایجاد کند که از زوایای مختلفی قابلمشاهده است.
چرا از تصویربرداری امآرآی استفاده میشود؟
امآرآی یک روش تصویربرداری پزشکی غیر تهاجمی و ایمن است که برای بررسی دقیق اعضای بدن و استخوانها و اسکلت مورد استفاده قرار میگیرد. امآرآی تصاویر با وضوح بالایی از داخل بدن ایجاد میکند که میتواند برای تشخیص انواع مشکلات و بیماریها به پزشک کمک کند.
انواع ام آر آی
در ادامه دربارهی رایجترین آزمایشهای ام آر آی که برای نقاط مختلف بدن تجویز میشود صحبت خواهیم کرد.
امآرآی مغز و نخاع
امآرآی رایجترین روش تصویربرداری برای مغز و نخاع است. امآرآی اغلب برای کمک به تشخیص این بیماریها به کار میرود:
آنوریسم مغزی(کلاف عروقی مغز)
اختلالات چشم و گوش داخلی
بیماری ام اس (MS)
اختلالات نخاعی
سکته
تومور
آسیب مغزی ناشی از ضربه به سر
« افامآرآی (fMRI) » یا «امآرآی عملکردی» نوع خاصی از امآرآی است که برای اندازهگیری و سنجش عملکردهای مغز به کار گرفته میشود. در این روش تصاویری از جریان خون در مناطق مختلف مغز ایجاد میشود تا مشخص شود در هنگام انجام هر کاری چه نواحی از مغز فعال میشود. این روش تصویربرداری برای شناسایی نواحی مختلفی که مسئول انجام حرکات گفتاری و حرکتی در مغز افرادی که قرار است جراحی مغز شوند به کار میرود. از افامآرآی برای ارزیابی آسیبدیدگیهای ناشی از ضربه به سر یا اختلالاتی مانند بیماری آلزایمر نیز استفاده میشود.
امآرآی قلب و رگهای خونی
امآرآی قلب یا عروق خونی برای ارزیابی موارد زیر به کار میرود:
اندازه و عملکرد بطنهای قلب
ضخامت و حرکات دیوارههای قلب
شدت آسیبدیدگی ناشی از حملات یا بیماریهای قلبی
مشکلات ساختاری در آئورت، مانند آنوریسم
التهاب یا انسداد رگهای خونی
امآرآی سایر اعضای بدن
امآرآی برای ارزیابی انواع تومورها یا سایر ناهنجاریهای در بسیاری از اعضای بدن به کار میرود که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
کبد و مجاری صفراوی
کلیهها
طحال
لوزالمعده
رحم
تخمدان
پروستات
امآرآی استخوانها و مفاصل
امآرآی میتواند به بررسی موارد زیر یاری رساند که عبارتند از:
ناهنجاریهای مفصلی ناشی از آسیبهای ضربهای یا ناشی از حرکات تکراری مانند پارگی غضروف یا رباطها
ناهنجاری دیسک کمر
عفونت استخوان
تومورهای استخوانی و بافت نرم
امآرآی پستان
امآرآی میتواند همراه با تصویربرداری ماموگرافی برای تشخیص سرطان پستان به خصوص در زنانی که دارای بافت متراکم پستان هستند یا ممکن است در معرض ابتلا به این بیماری باشند مورد استفاده قرار گیرد.
خطرات و عوارض ام آر آی چیست؟
به این جهت که در روش تصویربرداری امآرآی از آهنرباهای بسیار قوی استفاده میشود، در صورتی که بدن فلزی وجود داشته باشد، ممکن است که برای فرد مشکلاتی به وجود بیاید. اجسام فلزی حتی اگر جذب آهنربا نشوند، بازهم ممکن است موجب مخدوش شدن تصاویر امآرآی شوند.
قبل از انجام امآرآی پرسشنامهای در اختیار بیمار قرار داده میشود که در آن در مورد دستگاههای فلزی یا الکترونیکی کار گذاشته شده در بدن سوالاتی گنجانده شده است. بنابراین، تا زمانی که فرد دارای دستگاه یا اجسام فلزی در بدن باشد که برای آزمایش امآرآی بیخطر نباشند، ممکن است امآرآی انجام نگیرد. این اجسام و دستگاهها میتوانند شامل موارد زیر باشند:
پروتزهای فلزی مفصل
دریچههای مصنوعی قلب
دفیبریلاتورهای قلبی قابل کاشت (دستگاه الکتروشوک)
پمپهای قابل کاشت برای انفوزیون دارو
ایمپلنتهای تحریککننده عصبی
ضربانساز قلب
گیرههای فلزی
سنجاق، پیچ، صفحه، استنت یا منگنه جراحی فلزی
ایمپلنت حلزونی گوش
گلوله، تَرکش یا هر نوع قطعه فلزی دیگر
وسیله داخل رحمی
اگر بیمار دارای خالکوبی یا آرایش دائمی باشد، باید پیش از آزمایش امآرآی از پزشک در مورد تاثیرگذاری آن سوال کند. زیرا برخی جوهرهای تیره حاوی مقادیری فلز هستند.
در صورتی که فرد احتمال میدهد باردار باشد، باید قبل از اسکن امآرآی پزشک را مطلع سازد. زیرا هنوز تاثیر میدانهای مغناطیسی بر روی جنین مشخص نیست و ممکن است اثر سوئی روی نوزاد بگذارد. پزشک ممکن است در این صورت از یک روش دیگر استفاده کند یا اینکه آزمایش امآرآی را به تعویق بیاندازد.
همچنین در صورتی که فرد در دوران شیردهی قرار دارد، خصوصا اگر قرار است که در طی تصویربرداری امآرآی مواد حاجب پرتونگاری دریافت کند، بهتر است که موضوع را با پزشک معالج خود در میان بگذارد.
همچنین در مورد مشکلات کلیوی و کبد نیز بهتر است که به پزشک اطلاع داده شود. زیرا در صورتی که فرد دارای مشکلاتی در این اندامها باشد، پزشک ممکن است استفاده از مواد حاجب را محدود کند تا مشکلات بیشتری برای فرد به وجود نیاید.
آمادگی برای امآرآی
معمولا قبل از امآرآی پرهیز غذایی یا توصیه خاصی به بیمار نمیشود. بنابراین مگر در مواردی که دستورات خاصی توسط پزشک داده شود، بیمار میتواند مانند معمول غذا بخورد و به مصرف داروهای خود ادامه دهد. به طور معمول از بیمار خواسته میشود لباس مخصوص بپوشد و اشیا یا زیورآلات و موارد دیگری که روی تصاویر امآرآی تاثیر میگذارد را دربیاورد. این موارد عبارتند از:
جواهرآلات
سنجاق مو
عینک
ساعت
کلاه گیس
دندان مصنوعی
سمعک
سوتین فنری
مواد آرایشی حاوی ذرات فلز
در طول آزمایش ام آر آی چه اتفاقی خواهد افتاد؟
دستگاه امآرآی یک استوانه لولهای شکل با دو انتهای باز است. بیمار روی یک تخت متحرک خوابانده شده و به آرامی به سوی دهانهی استوانه حرکت داده میشود. یک تکنسین امآرآی از اتاقی دیگر بیمار را تحت نظر دارد. بیمار میتواند از طریق میکروفون با تکنسین امآرآی صحبت کند. چنانچه فرد دچار مشکل هراس از فضاهای بسته «تنگناهراسی (کلاستروفوبیا)» باشد، ممکن است نیاز باشد از داروهای آرامبخش برای کاهش اضطراب استفاده شود. با این حال، در اکثر موارد، بیماران بدون مشکل خاصی آزمایش امآرآی را پشت سرمیگذارند.
دستگاه امآرآی یک میدان مغناطیسی قوی را در اطراف بدن به وجود میآورد و امواج رادیویی را نیز به سمت بدن هدایت میکند. روش امآرآی بدون درد است و بیمار اصلا میدان مغناطیسی یا امواج رادیویی را حس نمیکند. همچنین هیچ قسمت متحرکی در اطراف بیمار وجود ندارد.
در طی اسکن امآرآی قسمت داخلی آهنربا صدایی کوبش یا ضربه و صداهای دیگری را به وجود میآورد. ممکن است که برای اینکه بیمار کمتر اذیت شود به او هدفون داده شود یا اینکه در هنگام اسکن موسیقی پخش شود.
در برخی موارد، ماده حاجب که عموما «گادولینیوم (Gadolinium)»است به درون رگ یا بازوی بیمار تزریق شود. ماده حاجب موجب افزایش کنتراست و در نتیجه وضوح تصاویر امآرآی میشود. گادولینیوم به ندرت موجب بروز واکنشهای آلرژیک در فرد میشود.
مدت زمان ام آر آی
امآرآی میتواند از ۱۵ دقیقه تا بیشتر از ۱ ساعت هم طول بکشد. در طول آزمایش بیمار باید کاملا ثابت بماند، زیرا حرکت کردن میتواند باعث تاری تصاویر امآرآی شود.
در حین انجام امآرآی عملکردی (افامآرآی) ممکن است از بیمار خواسته شود کارهای خاصی مانند ضربه زدن با انگشت شست روی سایر انگشتان، مالیدن یک قطعه کاغذ سنبادهای یا پاسخ دادن به برخی سوالات خاص را انجام دهد. انجام این وظایف باعث میشود تا قسمتهای مختلف مغز که با انجام هر وظیفهای فعال میشوند مشخص شود.
بعد از امآرآی چه اتفاقی میافتد؟
اگر به فرد داروهای آرامبخش داده نشده باشد، میتواند بلافاصله پس از اسکن فعالیتهای معمول خود را از سر بگیرد.
ماموگرافی
آزمایش ماموگرافی چیست؟
با توجه به آمار موسسه ملی سرطان، سرطان سینه پس از سرطان پوست دومین و شایع ترین سرطان زنان در ایالات متحده است. سالانه حدود ۲۳۰۰ مورد جدید سرطان سینه در مردان و حدود ۲۳۰ هزار مورد جدید در زنان وجود دارد و همین باعث شده تا آزمایش ماموگرافی یکی از مهمترین و پرتقاضاترین آزمایشها برای زنان باشد.
همانطور که گفتیم، ماموگرافی آزمایشی با تابش پرتوهای خفیف اشعه X است و یکی از روشهای سریع و کم خطا برای تشخیص سرطان سینه محسوب میشود. این آزمایش معمولا برای کسانی که علائمی همچون توده، درد، فرورفتگی، پوسته پوسته شدن و چندین ناهنجاری دیگر را در این ناحیه احساس میکنند، تجویز میشود. البته لازم به ذکر است که همیشه تجویز این آزمایش به نشانه ابتلا به بیماری سرطان سینه نیست.
انواع آزمایش ماموگرافی
ماموگرافی دارای دو نوع آزمایش است:
ماموگرافی تشخیصی که توده و علائم سرطان سینه را نشان میدهد و معمولا دکتر به همین منظور آن را تجویز میکند. در این روش از دُز بالاتری از اشعه ایکس استفاده میشود و از سینهها در چندین زاویه مختلف عکاسی میشود.
ماموگرافی غربالگری معمولا از طرف پزشکان به عنوان یک آزمایش روتین برای بررسی علائم سرمان و بررسی تغییرات سینه تجویز میشود.
ماموگرافی از چه سنی باید انجام شود؟
پزشک با دیدن هر نشانهای، آزمایش ماموگرافی تجویز میکند اما این موضوع برای بانوانی که در دهه چهل زنگی خود هستند، کمی متفاوت است.
به توصیه بسیاری از کارشناسان زنان ۴۰ ساله و بالاتر باید هر یک تا دو سال یکبار در کنار آزمایشهای چکاپ کامل زنان یک آزمایش ماموگرام داشته باشند. البته انجمن سرطان آمریکا توصیه میکند که شروع منظم غربالگری در سن 45 سالگی باشد. لازم است بدانید اگر سابقه شخصی یا خانوادگی سرطان سینه داشته باشید، ممکن است که پزشک، غربالگری زودتر را توصیه کند و از ابزارهای اضافی تشخیص استفاده کنند.
ماموگرافی مشکوک چیست و تجویز آن چه معنایی دارد؟
در صورتیکه پزشک آزمایش ماموگرام را به عنوان تست روتین برای بررسی سرطان یا تغییرات سینه برایتان تجویز کرد، به عنوان آزمایش ماموگرام غربالگری شناخته میشود. در این نوع آزمایش، چندین عکس اشعه ایکس از هر پستان بیمار گرفته میشود.
اگر یک توده یا هر علامت دیگری از سرطان پستان داشته باشید، پزشک شما یک ماموگرام تشخیصی را تجویز میکند. اگر شما دارای پروتز پستان هستید، احتمالا به یک ماموگرام تشخیصی نیاز خواهید داشت. ماموگرامهای تشخیصی، گستردهتر از ماموگرام های غربالگری هستند و دقت بسیار بالاتری دارند. معمولا این نوع عکسبرداری نیاز به اشعه ایکس بیشتری دارد تا نماهای سینه را از موقعیت های مختلف بدست آورد. رادیولوژیست شما همچنین ممکن است مناطق خاصی را مورد توجه قرار دهد.
انجام آزمایش ماموگرافی شرایط خاصی دارد؟
اگر پزشک برای شما آزمایش ماموگرافی تجویز کرده، باید در روز انجام آزمایش دستورات خاصی را دنبال کنید. مثلا نمیتوانید از دئودورانتها، پودرهای بدن یا عطرها استفاده کنید. همچنین، نباید هیچ پماد یا کرم را به سینه یا زیر بغل خود بمالید. این مواد میتوانند تصاویر را منحرف کنند یا مشابه کلسیفیکاسیونها یا رسوبات کلسیم دیده شوند ، بنابراین مهم است که از استفاده از آنها اجتناب کنید.
اگر باردار یا شیرده هستید، قبل از آزمایش، رادیولوژیست خود را مطلع سازید. معمولا در چنین موقعیتهایی نمیتوانید ماموگرافی غربالگری انجام دهید، اما در صورت لزوم، پزشک میتواند از دیگر روشهای غربالگری مثل اولتراسوند استفاده کند.
ماموگرافی چگونه انجام میشود؟
دستگاه انجام ماموگرام یک مخزن مستطیل شکل است و لوله تولیدکننده اشعه ایکس درون آن قرار دارد. این دستگاه بهصورت اختصاصی برای معاینه سینه بهوسیله اشعه ایکس استفاده میشود و تجهیزات خاصی در آن تعبیه شده است. ساختار این دستگاه به شکلی است که فقط سینه در معرض اشعه ایکس قرار میگیرد. این دستگاه در حین غربالگری ماموگرافی، تصاویر سه بعدی معمولی و سنتز شده و عکس دو بعدی از هر سینه میگیرد.
برای نگه داشتن پستان زنان، دستگاهی متصل به این دستگاه قرار دارد که پستان را نگه میدارد و فشرده میکند. در نتیجه سینه در موقعیت مناسب قرار میگیرد و تصاویر مختلف در زوایای متفاوت ثبت میشود.
برای انجام ماموگرافی، ابتدا تمام زیورآلات و لباسها در بالاتنه را باید دربیاورید و روپوش مخصوص بپوشید. بسته به نوع دستگاه و امکانات مرکز تصویربرداری که به آن مراجعه کردهاید، امکان دارد این آزمایش به صورت ایستاده یا نشسته از شما گرفته شود.
هر سینه شما روی یک صفحه از اشعه به صورت مسطح در دستگاه قرار میگیرد. در این دستگاه سینهها به وسیله یک کمپرسور برای صاف شدن و وضوح عکسها، فشار داده میشوند. همچنین بهتر است که برای جلوگیری از تار شدن عکسها، نفس خود را حبس کنید.
امکان دارد در زمان انجام آزمایش ماموگرافی، موقعیت ایستادن خود را برای گرفتن عکس از هر سینه تغییر دهید. به هر حال تصویری که در ماموگرافی ثبت میشود از بالا به پایین و از نمای روبرو به صورت زاویهدار است. این آزمایش معمولا تا 30 دقیقه طول میکشد.
تفسیر ماموگرافی چگونه انجام میشود؟
تصاویری از یک آزمایش ماموگرافی میتواند در تشخیص کلسیفیکاسیون یا رسوبات کلسیم، در سینه کمک کند. وجود کلسیفیکاسیون نشانه سرطان نیست. این آزمایش همچنین میتواند کیست سینه و کیسههای پر شده با مایع را که ممکن است در طی دوره قاعدگی اتفاق بیفتد را به همراه هر نوع توده سرطانی یا غیر سرطانی تشخیص دهد.
یک سیستم تشخیصی جهانی برای خواندن ماموگرافی به نام BI-RADS یا سیستم گزارش تصویری و پایگاه داده تصویربرداری پستان وجود دارد. در این سیستم، هفت دسته از صفر تا شش وجود دارد. هر دسته توصیف میکند که آیا عکسهای بیشتری مورد نیاز هستند و این که آیا یک منطقه احتمالا دارای یک توده خوش خیم (noncancerous) یا سرطانی است.
هر دسته دارای برنامه پیگیری خود است. اقدامات در طرح پیگیری ممکن است شامل جمعآوری تصاویر اضافی، ادامه آزمایشات منظم، قرار ملاقات برای پیگیری در شش ماه یا انجام بیوپسی باشد.
در نهایت دکتر نتایج را بررسی کرده و مراحل بعدی را در طی یک جلسه ویزیت پیگیری توضیح میدهد.
عوارض جانبی ماموگرافی چیست؟
همانند هر نوع عکس برداری با استفاده از اشعه ایکس، فرد در معرض یک مقدار بسیار کمی از تابش در طول ماموگرافی قرار میگیرد. با این حال، خطر مواجهه با آن بسیار پایین است. اگر بیمار یک زن باردار است و قبل از تاریخ زایمان باید آزمایش ماموگرافی بدهد، معمولا در طول پروسه یک پیش بند سربی به او پوشانده میشود.
ماموگرافی مثبت کاذب چیست؟
تقریبا بین 5 تا 15 درصد از آزمایشهای غربالگری ماموگرافی ممکن است برای تشخیص صحیح نیاز به آزمایش مجدد یا سونوگرافی داشته باشند. گاهی ممکن است که موارد غیرطبیعی در آزمایش دیده شود و همین موجب ماموگرافی مثبت کاذب شود. این اتفاق بیشتر برای سنین بین 40 تا 49 سال اتفاق میافتد و درصد احتمال آن، 30 درصد است.
آیا با وجود ایمپلنت سینه میتوان آزمایش ماموگرافی انجام داد؟
وجود پروتز و ایمپلنت گرفتن عکس و تفسیر نتیجه آزمایش ماموگرافی را سخت میکند اما با این وجود راهی برای پایین آوردن میزان خطا هست. برای گرفتن عکس ماموگرافی از سینه در بیمارانی که دارای پروتز هستند، باید با دقت سینهها را فشرده کرده تا بدون پارگی پروتز، دید لازم از داخل قفسه سینه ایجاد شود.
فرق ماموگرافی و سونوگرافی چیست؟
سونوگرافی با امواج صوتی کار می کند و دارای خطا است. همچنین این روش نمی تواند رسوبات کلسیمی را نشان دهد؛ این رسوبان از اولین نشانههای ابتلا به سرطان سینه هستند. اینها همپی در شرایطی هستند که آزمایش ماموگرافی با اشعه ضعیف شده ایکس و امواج الکترومغناطیسی با کمترین میزان خطا آزمایش را انجام می دهد.
آیا آزمایش ماموگرافی درد دارد؟
این آزمایش در مجموع دردناک نیست ولی با فشرده شدن سینهها روی صفحه اشعه ایکس امکان دارد مقداری احساس درد در فرد ایجاد کند.
نکات مهم در زمینه آزمایش ماموگرافی که باید از آنها اطلاع داشته باشید
در طول فرایند، پزشک شما تصاویر را همانطور که گرفته شده، بررسی خواهد کرد. اگر چیزی مشخص نباشد یا نیاز بیشتری به توجه داشته باشد ممکن است عکسهای اضافی که زوایای مختلف را نشان میدهند، تجویز کند. اگر این عمل به طور مداوم اتفاق بیوفتد نباید باعث ناراحتی یا وحشت شما شود.
گاهی اوقات ماموگرافی دیجیتال در صورت وجود موارد خاص مورد استفاده قرار میگیرد. این روش مخصوصا برای زنان کمتر از 50 سال که معمولا سینههای متراکمتری نسبت به زنان مسن دارند، مفید است.
یک ماموگرام دیجیتال اشعه ایکس را به یک تصویر الکترونیکی از سینه تبدیل میکند که روی کامپیوتر ذخیره میشود. تصاویر بلافاصله قابل مشاهده هستند، بنابراین رادیولوژیست شما مجبور نیست که منتظر تصاویر باشد. این رایانه هم چنین میتواند به پزشک کمک کند تا تصاویری را که ممکن است در یک ماموگرام ساده دیده نشود، به راحتی مشاهده کند.
اطلاعات تماس مرکز تصویربرداری طبیب گلستان گرگان گلستان
ادرس مرکز تصویربرداری طبیب گلستان گرگان گلستان: گلستان ، گرگان، خیابان ولیعصر، عدالت 29
شماره تماس مرکز تصویربرداری طبیب گلستان گرگان گلستان: 017-32322150
ادرس مختصات نقشه مرکز تصویربرداری طبیب گلستان گرگان گلستان :
36.82919383150589,54.44177606847617
Monday
8:00 ق.ظ - 7:00 ب.ظ
Tuesday
8:00 ق.ظ - 7:00 ب.ظ
Wednesday
8:00 ق.ظ - 7:00 ب.ظ
Thursday
8:00 ق.ظ - 7:00 ب.ظ
Friday
N/A
Saturday
8:00 ق.ظ - 7:00 ب.ظ
Sunday
8:00 ق.ظ - 7:00 ب.ظ
دسامبر 27, 2024 8:13 ق.ظ local time
استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است. کلیه حقوق این سایت متعلق به اسکن طب میباشد.
Add a review