اسکن استخوان به روش پزشکی هسته ای ( Bone Scan )

• اسکن استخوان ( Bone Scan ) چیست:
  اسکن استخوان روشی تشخیصی و از اسکنهای حساس در پزشکی هسته ای است که برای ارزیابی دقیق وضعیت استخوانها در بیماریهای استخوانی از جمله تومورها، عفونت، ضربه و غیره مورد استفاده قرار میگردد. در اسکن استخوان اکثر ضایعات استخوانی در مراحل اولیه با حساسیت بالا قابل تشخیص می باشد.

• مراحل اسکن استخوان ( Bone Scan ):
  اسکن استخوان با توجه به نوع ضایعه یا درخواست پزشک معالج ممکن است تک فاز، دو فاز و سه فاز باشد که تفاوت آنها در مراحل تصویربرداری مشخص میگردد، با این حال معمولا در اسکن استخوان، از کل بدن (از سر تا نوک انگشتان پا) تصویربرداری به عمل می آید و در صورت نیاز از محل ضایعه نیز به صورت موضعی (SPOT) تصویربرداری صورت میگیرد.

• آمادگی ها و نکات لازم قبل از انجام اسکن استخوان:
  1- انجام این اسکن در خانمهای باردار با نظر پزشک معالج یا پزشک بخش صورت میگیرد، لذا علی رغم این موضوع بهتر است بیماران خانم در صورت باردار بودن مسئول پذیرش را در جریان بگذارند.
  2- بهتر است شخص بیمار 2-3 روز قبل از انجام اسکن استخوان، مواد حاجب رادیولوژی خوراکی دریافت نکرده باشد.
  3- هنگام مراجعه یا در روز اسکن بیمار بایستی تمامی مدارک پزشکی مرتبط قبلی (در صورت موجود بودن) شامل تصاویر سی تی اسکن، ام آر آی، گزارشهای بررسی مربوط به خود و خلاصه پرونده (در صورت بستری بودن) را به همراه خود داشته باشد.
  4- وجود یک نفر همراه برای بیماران مسن، کودکان، افراد معلول و کم توان ذهنی و بیماران بدحال الزامی میباشد، لذا از آوردن همراه بیش از یک نفر در روز اسکن خودداری نمایید. از به همراه داشتن کودکان و بانوان باردار اکیدا خودداری گردد.
  5- اگر اسکن استخوان برای کودک انجام میشود، همراه کودک میتواند کودک را در اتاق اسکن همراهی کند و بهتر است اسباب بازی و خوراکی های مورد علاقه کودک را با خود همراه داشته باشید.
  6- بهتر است بیمار در روز اسکن لباس راحت بپوشد، تا بتواند آنرا به راحتی از تن خارج کند.
  7- لازم نیست بیمار در روز اسکن ناشتا باشد.

• موارد مهمی که بیماران بعد از تزریق و قبل از اسکن بایستی رعایت کنند:
  1- پس از پذیرش بیمار توسط مرکز پزشکی هسته ای و بخش پذیرش و تعیین زمان اسکن، بیمار به اتاق انتظار هدایت شده تا زمان تزریق رادیو دارو به بیمار مشخص شود.
  2- بیمار بعد از مدتی (بسته به شرایط مرکز و آماده بودن دارو جهت تزریق) توسط تکنسین مربوطه به اتاق تزریق (Hot-Lab) جهت گرفتن شرح حال و مشورت با متخصص پزشکی هسته ای فراخوانده میشود و سپس به بیمار رادیودارو تزریق میشود، در صورت نیاز به اسکن سه فاز تزریق رادیودارو زیر دستگاه گاماکمرا صورت میپذیرد.
  3- با توجه به اینکه تزریق در این اسکن وریدی میباشد و داروی مورد استفاده در بافت استخوانی بدن جذب میشود، لذا لازم میباشد بیمار پس از تزریق رادیودارو مقدار کافی آب بنوشد و به مدت حداقل 3-4 ساعت در سالن یا اتاق انتظار بعد از تزریق منتظر بماند تا جهت اسکن توسط کارشناسان دستگاه گاماکمرا فراخوانده شود.
  4- توصیه میگردد بیمار در زمان انتظار تا وقت اسکن آب و مایعات فراوان بنوشد و مکررا مثانه خود را تخلیه نماید، لازم به ذکر است قبل از انجام اسکن، حتما مثانه بایستی تخلیه گردد، این موضوع .

• روش انجام اسکن استخوان و روشهای بهبود کیفیت تصاویر که بیماران و کارشناسان بایستی بدانند:
  1- 3 الی 4 ساعت بعد از تزریق رادیودارو، تصویربرداری از استخوان انجام میگردد، سپری شدن این زمان برای رسیدن به کیفیت بهتر تصاویر لازم است.

• نکات ایمنی و مراقبتهای پس از انجام اسکن:
  1- بیماران پس از اتمام اسکن استخوان باید تا 24 ساعت از نزدیک شدن به کودکان زیر 12 سال، خانمهای باردار و پرسنل بخش خودداری کنند و حداقل 2 متر فاصله خود را حفظ کنند.
  2- به هنگام استفاده از سرویسهای بهداشتی جهت شستشو از آب فراوان استفاده نمایند.
  3- مادران شیرده به مدت 24 ساعت شیر خود را دوشیده و دور بریزند.

• زمان تقریبی جهت انجام اسکن:
  زمان تقریبی اسکن استخوان بسته به نوع اسکن متغییر میباشد، ولی حدود 45 دقیقه در حالت نرمال زمان اسکن طول خواهد کشید، که با توجه به احتساب کلیه زمانها مانند جذب رادیودارو در بدن بیمار و غیره، حضور بیمار در مرکز برای اسکن استخوان بین 4-6 ساعت طول خواهد کشید. لذا بیمار و همراهش باید برای اسکن استخوان این آمادگی را از قبل در نظر بگیرند.
• زمان تقریبی جهت تحویل جواب اسکن:
  زمان تقریبی جهت تحویل جواب اسکن به مرکز و اتمام کلیه مراحل اسکن بستگی دارد، در مورد اسکن استخوان جواب بین 1-3 روز پس از اتمام اسکن آماده خواهد شد که این زمان در بعضی از مراکز در همان روز اسکن نیز قابل ارائه میباشد.

دریافت نوبت اسکن استخوان به روش پزشکی هسته ای:

وبسایت تخصصی اسکن طب برای راحتی بیماران جهت اخذ نوبت اسکنهای پزشکی و تصویربرداری پزشکی پنلی راه اندازی نموده است تا بیماران به راحتی تاریخ اسکن و مرکز تصویربرداری پزشکی خود را انتخاب نماید. که از طریق لینک زیر میتوانید نوبت اسکن  ، نوع اسکن ، شهر مورد نظر جهت اسکن و تاریخ و ساعت اسکن خود را انتخاب نمایید. شما جهت دریافت نوبت پزشکی هسته ای و دریافت نوبت اسکن استخوان میتوانید از این پلتفرم استفاده کنید و مراکز پزشکی هسته ای شهر خود را شناسایی کنید.

نمونه تصاویر اسکن استخوان