سی تی آنژیوگرافی

سی تی آنژیوگرافی چیست؟

همانطور که از اسم آن پیداست سی تی آنژیوگرافی یک اسکن یا تصویربرداری پزشکی با استفاده از دستگاه سی تی اسکن است. اما لغت آنژیوگرافی در اصل به معنای بررسی رگ های خونی است. پس از ترکیب این دو اسم در زبان انگلیسی می توانیم بهفمیم که سی تی آنژیوگرافی یعنی اسکنی که با استفاده از دستگاه سی تی اسکن برای بررسی و مشاهده رگ های خونی بدن مورد استفاده پزشکان قرار می گیرد.

سی تی آنژیوگرافی از CT و رنگ مخصوص (کنتراست) برای بررسی رگ های خونی در مغز، گردن، قلب، ریه ها، کلیه ها و پاها استفاده می کند. دستگاه سی تی اسکن دارای یک دهانه گرد به نام گنتری در مرکز و یک تخت صاف برای دراز کشیدن بیمار می باشد.

سی تی آنژیوگرافی برای چه استفاده می شود؟

اگر به تعریف قبل بازگردیم باز هم باید بگوییم که اسکن سی تی آنژیوگرافی برای گرفتن تصاویر بسیار دقیق از رگ های داخل سر، گردن، بدن، پاها و بازوها استفاده می شود. به طور کلی می توان گفت، سی تی آنژیوگرافی به دلایل زیر انجام می شود:

• برای تشخیص آئوریسم (مکان هایی که رگ خونی برآمده یا بالون می شود)

• برای تعیین اینکه آیا رگ های خونی پاره شده اند یا خیر

• برای بررسی تجمع پلاک یا سایر انسدادها در عروق خونی

• برای تعیین درجه بیماری شریان، به ویژه رگ های خونی اطراف قلب

• برای بررسی مشکلات در مغز، مانند سکته مغزی یا خونریزی مغزی

• برای شناسایی مشکلات جریان خون، مانند مشکلات گردش خون در پاها

• برای بررسی هرگونه ناهنجاری رگ های خونی

• ارزیابی وریدهای کرونر قبل از قرار دادن پیس میکر

• برای بررسی اثربخشی آنژیوپلاستی یا استنت قبلی

• برای ارزیابی نتایج جراحی بای پس

آنژیوگرافی همچنین گاهی اوقات توسط جراحان برای برنامه ریزی یک عمل جراحی یا انتخاب بهترین روش جراحی استفاده می شود.

خطرات سی تی آنژیوگرافی چیست؟

اول از همه باید این نکته را یاداور شویم که پزشک شما از خطرات سی تی آنژیوگرافی کاملا آگاه است و اگر به شما انجام سی تی اسکن را تجویز می کند می داند که فواید انجام این اسکن برای شما به مراتب بیشتر از خطرات آن است. پس به هیچ وجه نگران نباشید. به طور کلی خطرات احتمالی سی تی آنژیوگرافی عبارتند از:

• احتمال آسیب به جنین در حین بارداری

• احتمال بسیار کم خطر ابتلا به سرطان در صورت در معرض بودن اشعه به مدت طولانی

• احتمال واکنش آلرژیک به ماده حاجب. ممکن است حالت تهوع، عطسه، استفراغ، خارش، کهیر و سرگیجه داشته باشید. شاید واکنش های جدی تری نیز رخ دهد، اما بسیار نادر هستند.

• عفونت، خونریزی یا آسیب در محل تزریق

اگر باز هم در مورد خطرات انجام سی تی انژیوگرافی نگران هستید، قبل از اسکن با پزشک خود صحبت کنید.

آمادگی برای سی تی آنژیوگرافی چگونه است؟

• نامه ارجاع یا فرم درخواست خود و تمام عکس های اشعه ایکس گرفته شده در 2 سال گذشته را با خود همراه داشته باشید.
• لباس راحت و گشاد بپوشید.
• تمام جواهرات و اشیای قیمتی را در خانه بگذارید.
• ممکن است از شما خواسته شود تا چند ساعت قبل از اسکن چیزی نخورید.
• اگر باردار هستید یا ممکن است باردار باشید به کارشناسان مرکز سی تی اسکن اطلاع دهید.
• درباره هر گونه آلرژی و شرایط پزشکی که دارید، از جمله آسم، دیابت، بیماری قلبی، بیماری کلیوی یا مشکلات تیروئید به کارشناسان مرکز اطلاع دهید.
• اگر داروی خاصی مصرف می کنید حتما به کارشناسان مرکز اطلاع دهید.

در طول سی تی آنژیوگرافی چه اتفاقی می افتد؟

ابتدا کارشناس از شما می خواهد که روی تخت سی تی اسکن دراز بکشید. ممکن است از تسمه یا بالش برای کمک به شما در حین اسکن استفاده شود.

کارشناس مرکز سرنگی حاوی مواد رنگی را در بازوی شما تزریق می کند.

ممکن است برای چند ثانیه کمی احساس خنکی و گرگرفتگی در ناحیه تزریق داشته باشید

ممکن است بخشی از بدن شما احساس گرما کند – اگر این موضوع شما را آزار می دهد، به کارشناس اطلاع دهید.

سپس کارشناس اتاق اسکن را ترک می کند و حرکت تخت را از پشت شیشه در اتاق کنترل نظارت می کند. کارشناس قادر خواهد بود همیشه شما را ببینند، بشنود و با شما صحبت کنند. شما هم می توانید همیشه با کارشناس صحبت کنید. کارشناس دستگاه به شما خواهد گفت که چه اتفاقی در حال رخ دادن است، چه زمانی باید بی حرکت بمانید و آیا لازم است یک نفس عمیق بکشید و آن را نگه دارید. اگر احساس نفس تنگی برای شما رخ داد به کارشناس فورا اطلاع دهید.

دستگاه سی تی اسکن یک دستگاه کنترل از راه دور است و کارشناسان قادرند تا از اتاق کنترل کلیه حرکات دستگاه را کنترل کنند. سپس اسکن شروع می شود و شما به آرامی داخل دستگاه وارد می شوید. زمانی که اسکن به پایان رسید دستگاه به صورت خود کار شما را بیرون می آورد و کارشناس تصاویر سی تی آنژیوی گرفته شده را تحلیل میکند تا چیزی از قلم نیافتاده باشد.

زمانی که همه چیز درست بود، کارشناس مجددا به داخل اتاق اسکن باز می گردد و به شما کمک می کند تا از تخت بلند شوید و از اتاق خارج شوید.

کل مدت زمان اسکن سی تی آنژیو شامل مراحل آماده سازی و تصویربرداری بین 30 دقیقه تا یک ساعت طول می کشد.

سوالات متداول سی تی آنژیوگرافی

چه زمانی جواب سی تی آنژیوگرافی آماده می شود؟

مدت زمانی که طول می کشد تا جواب سی تی آنژیوگرافی خود را دریافت کنید بسته به محل انجام اسکن شما متفاوت است. پزشک رادیولوژی مرکز بایستی به دقت به تصاویر نگاه کند و گزارش خود را بنویسد. تصاویر ممکن است روی فیلم یا سی دی باشد. این روند معمولا چیزی بین دو تا 5 روز زمان می برد.

آیا سی تی آنژیوگرافی می تواند انسداد رگ ها را تشخیص دهد؟

به طور کلی، CT آنژیوگرافی انسداد رگ ها را در بیش از 90 درصد بیماران به دقت شناسایی می کند.

آیا سی تی آنژیوگرافی دردناک است؟

اسکن سی تی آنژیوگرافی بدون درد است. هنگامی که دستگاه سی تی اسکن به دور شما می چرخد، ممکن است صداهای کلیک، چرخیدن و وزوز را بشنوید. ممکن است از شما خواسته شود که در طول اسکن نفس خود را حبس کنید.

آنژیوگرافی یا سی تی آنژیوگرافی- کدام بهتر است؟

سی تی آنژیوگرافی سریع و غیر تهاجمی است و ممکن است در مقایسه با آنژیوگرافی معمولی عوارض کمتری داشته باشد. سی تی آنژیوگرافی ممکن است جزئیات تشریحی دقیق تری را نسبت به سایر تست های آنژیوگرافی مانند آنژیوگرافی کاتتر معمولی و ام ار ای ارائه دهد.

تفاوت سی تی اسکن و آنژیوگرافی چیست؟

سی تی آنژیوگرافی در مقابل آنژیوگرافی

تفاوت اصلی بین این دو روش در این است که در حالی که یک آنژیوگرافی استاندارد شامل یک کاتتر است که در شریان و ناحیه مورد مطالعه قرار می گیرد، سی تی آنژیوگرافی نیازی به قرار دادن کاتتر ندارد.

آنوریسم چیست؟

آنوریسم یک ناحیه برآمده و ضعیف در دیواره رگ خونی است. ممکن است در هر رگ خونی رخ دهد، اما اغلب در شریان به جای ورید ایجاد می شود. آنوریسم را می توان بر اساس محل، شکل و علت آن دسته بندی کرد.
آنوریسم ممکن است در بسیاری از نواحی بدن مانند:

• مغز (آنوریسم مغزی)

• آئورت (آنوریسم آئورت)

• گردن

• روده ها

• کلیه

• طحال

• عروق خونی در پاها (آنوریسم ایلیاک، فمورال یا پوپلیتئال)

شایع ترین انواع آنوریسم در آئورت است. آئورت بزرگترین شریان بدن است. آئورت خون اکسیژن دار را از قلب به بدن می برد. آنوریسم آئورت قفسه سینه شبیه S است که در حفره قفسه سینه ایجاد می شود. آنوریسم آئورت شکمی در شکم رخ می دهد.

نمونه تصاویر سی تی آنژیوگرافی

تصویر بالا: تصویر سی تی آنژیوگرافی سر و گردن که سرخرگ های اصلی را نشان می دهد. تصویرپایین: تصویر سی تی آنژیوگرافی از آنوریسم شریان ارتباطی قدامی در مغز (پیکان). آنوریسم برآمدگی در دیواره شریان است که در شرایط خاصی می تواند پاره شود.

سخن پایانی در مورد سی تی آنژیوگرافی و نوبت سی تی آنژیوگرافی

سی تی آنژیوگرافی یکی از بهترین روش های تصویربرداری تشخیصی در زمینه بررسی انسداد رگ های خونی است. این اسکن یک روش با تزریق است. بخاطر داشته باشید که اگر می خواهید برای انجام اسکن سی تی آنژیو به مرکز سی تی اسکن بروید حتما یک همراه با خود داشته باشید. سعی کنید از نزدیک ترین مرکز سی تی اسکن به خود نوبت سی تی آنژیو بگیرید.

برای این کار می توانید از طریق اسکن طب به راحتی از نزدیک ترین مرکز سی تی اسکن به خود نوبت رزرو کنید.  در اسکن طب می توانید به طور دقیق از نحوه انجام اسکن سی تی آنژیوگرافی اطلاع پیدا کنید، نوبت سی تی آنژیوگرافی بگیرید و جواب سی تی آنژیو گرافی خود را مشاهده کنید.