سونوگرافی

سونوگرافی چیست؟

سونوگرافی از لفظ لاتین sono به معنی صوت و نیز لفظ یونانی «گرافیا» به معنی ترسیم گرفته شده و ultrasound از ultra به معنی ماورا و نیز sound به معنی صوت یا صدا گرفته شده است.

این یک روش تصویربرداری پزشکی تشخیصی است که با استفاده از امواج صوتی با فرکانس بالا تصاویر بصری پویایی از اندام ها ، بافت ها یا جریان خون در داخل بدن تولید می کند.

تاریخچه سونوگرافی :

در سال ۱۸۷۶ میلادی، فرانسیس گالتون برای اولین بار پی به وجود امواج فراصوت برد.

در زمان جنگ جهانی اول کشور انگلستان برای کمک به جلوگیری از غرق شدن کشتی‌هایش توسط زیردریایی‌های کشور آلمان در اقیانوس اطلس شمالی دستگاه کشف‌کننده زیردریایی‌ها به کمک امواج صوتی به نام سونار ابداع کرد.

این دستگاه امواج فراصوت تولید می‌کرد که در پیدا کردن مسیر کشتی‌ها استفاده می‌شد.

این تکنیک در زمان جنگ جهانی دوم تکمیل گردید و بعدها به‌طور گسترده‌ای در صنعت این کشور برای آشکار سازی شکاف‌ها در فلزات و سایر موارد مورد استفاده قرار می‌گرفت.

سال 1998 پنجاهمین سالگرد سونوگرافی تشخیصی بود. نخستین دستگاه تولیدکننده امواج فراصوت در پزشکی، در سال ۱۹۳۷ میلادی توسط دوسیک اختراع شد و روی مغز انسان آزمایش شد.

اگر چه فراصوت در ابتدا فقط برای مشخص کردن خط وسط مغز بود،

اما امروزه به صورت یک روش تشخیصی و درمانی مهم درآمده و پیشرفت روز به روز انواع نسل‌های دستگاه‌های تولید فراصوت، تحولات عظیمی در تشخیص و درمان در علم پزشکی به وجود آورده‌است.

مقایسه سونوگرافی با دیگر مودالیته های تصویربرداری پزشکی:

بر اساس آماری که در سال ۲۰۰۰ گرفته شده اولتراسوند بعلت هزینه پایین‌تر، ایمنی بیشتر، حمل و نقل آسان و امکان ارائه تصاویر زنده بیش‌ترین کاربرد را در مقایسه با سایر روش‌های تصویربرداری دارد

ولی بر اساس آمار به ترتیب سی تی اسکن ( CT Scan ) و ام آر آی ( MRI ) و پس از آن تصویربرداری هسته‌ای به‌ویژه مقطع‌نگاری انتشار پوزیترون ( PET Scan ) بیشترین کاربرد را دارند.

اولتراسوند بر روش های تصویربرداری که احتمال عوارض دارند ترجیح داده می شود. در این روش از هیچ گونه تابشی استفاده نمی شود.

در سی تی اسکن ، بیمار در معرض میزان قابل توجهی از اشعه قرار می گیرد. و در مورد MRI ، تصاویر با کمک آهنربا های بسیار قوی ساخته میشوند. MRI برای بیماران دارای فلز داخل بدن انجام نمی شود.

آیا سونوگرافی دارای عوارض است؟

تست سنوگرافی در سطح پوست انجام می شود و هیچ عارضه ای در ارتباط با آن وجود ندارد. امواج سونو گرافی بی خطر محسوب می شوند. وقتی مدت زمان بیشتری در معرض امواج سونوگرافی قرار بگیرید ، احتمال اختلال در بافت ها وجود دارد.

اما کامپیوتر دستگاه، توان امواج صوتی را تنظیم می کند و متخصص سونوگرافی از تکنیک هایی برای کاهش مدت زمان قرار گرفتن در معرض امواج صوتی استفاده می کند. بنابراین سونوگرافی در بین سایر روشهای تصویربرداری نسبتاً ایمن است.

دستگاه سونوگرافی

دستگاه سونو گرافی یا دستگاه اولتراسوند تصاویری می سازد تا اندام های داخل بدن بررسی شوند. این دستگاه امواج صوتی با فرکانس بالا را ارسال می کند که از ساختارهای بدن منعکس می شود.

یک کامپیوتر امواج صوتی را دریافت می کند و از آنها برای ایجاد یک تصویر استفاده می کند.

برخلاف اشعه ایکس یا سی تی اسکن، این آزمایش از اشعه یونیزان استفاده نمی کند.

کاربردهای دستگاه سونوگرافی چیست؟ (انواع سونوگرافی)

دستگاه سونوگرافی برای بسیاری از اهداف استفاده می شود. این روش تصویربرداری برای معاینه شکم بدون برش پوست استفاده می شود. تست سونوگرافی شکمی می تواند تشخیص دهد.

پزشکان از سونو گرافی در زنان ، مردان و کودکان استفاده می کنند تا بینش پیشرفته عملکردهای بدن را بدست آورند. در حقیقت ، پس از معاینات با اشعه ایکس ، سونوگرافی بیشترین استفاده از تصویربرداری تشخیصی است که امروزه در دسترس است.

امواج صوتی همچنین تصاویری از جریان خون یا مایع را تولید می کنند ، جایی که تصویر جهت جریان خون را نشان می دهد. عبور امواج سونوگرافی از بافتها و اندامهای بسیار متراکم و سخت پر از گاز غیرممکن است.

از سونو گرافی برای تشخیص اختلالات و بیماریهای مختلف کودکان استفاده می شود. از سونوگرافی برای بررسی علائم آپاندیسیت با بررسی دستگاه گوارش استفاده می شود.

همچنین برای بررسی ساختار استخوان از نظر احتمالی اسپینا بیفیدا یا دررفتگی مادرزادی مفصل ران در جنین استفاده می شود.

با وجود سیستم های پیشرفته و پیشرفته امروزی ، سونوگرافی علمی است که بر اساس موج صوتی ساده ساخته شده است.

پزشکان با تاباندن امواج صوتی با فرکانس بالا به بدن ، پژواک های منتشره از بافت ها و اندام های بدن را به تصاویر دیداری و رنگی ترجمه می کنند که اطلاعات پزشکی ارزشمندی را ارائه می دهند.

بیماری های قلبی ، سکته مغزی ، ناهنجاری در شکم یا سیستم تولید مثل ، سنگ صفرا ، آسیب کبدی و اختلال عملکرد کلیه نشانه های گویایی دارند که سونوگرافی می تواند به آنها کمک کند.

کاربرد سونوگرافی در بیماریهای زنان مانند سونوگرافی واژینال

یک پزشک می تواند با استفاده از سونوگرافی مجموعه وسیعی از بیماریهای زنان را تشخیص دهد. برای افرادی که درد لگن را تجربه می کنند ،

ممکن است از سونوگرافی به عنوان بخشی از معاینه استاندارد لگن برای یافتن یا رد شرایطی مانند خونریزی داخلی ، بیماری التهابی لگن ، آبسه ، توده های لگن و آندومتریوز استفاده شود.

اگر پزشکان به هر یک از این مشکلات مشکوک باشند ، معاینه سونوگرافی می تواند این نگرانی ها را تأیید یا شناسایی کند.

کاربرد سونوگرافی در بارداری

سونو گرافی می تواند در بارداری پر خطر مفید باشد. پزشکان می توانند با بررسی اندازه دهانه رحم ، زایمان زودرس را پیش بینی کنند.

آنها همچنین می توانند میزان باز بودن لوله رحمی را بررسی کرده و حاملگی های خارج رحمی را تشخیص دهند. سونوگرافی همچنین می تواند به رفع مشکلات ناباروری کمک کند.

سیستم های سونوگرافی با وضوح بالاتر جدید به پزشکان اجازه می دهد تا با اطمینان و ایمنی سیستم تولید مثل را در مراحل اولیه رشد جنین در روند باروری کنترل و بررسی کنند.

کاربرد سونوگرافی در تصویربرداری از جنین

از آنجا که سونوگرافی از امواج صوتی برای ایجاد تصاویر خود استفاده می کند ، ثابت شده است که هم برای مادر و هم برای کودک ایمن است.

معاینه کامل جنین با استفاده از سونوگرافی شامل تصویربرداری از سر ، قلب ، کلیه ها ، ستون فقرات ، معده ، بند ناف ، مثانه و جفت برای تعیین وجود ناهنجاری است.

از معاینه جنینی مشابه می توان برای بررسی احتمال تولد چندگانه ، جهت گیری غیرمعمول استفاده کرد و اگر کودک به درستی قرار گرفته باشد ، می توان جنسیت را نیز تعیین کرد.

با اندازه گیری از جنین ، پزشک همچنین می تواند سن حاملگی کودک را برای تعیین تاریخ بارداری تعیین کند.

در بعضی موارد ، در اوایل سه ماهه اول ، ممکن است یک معاینه ویژه با استفاده از مبدل درون رحمی (داخل واژن) برای بررسی شرایطی که به راحتی با معاینه استاندارد شکم (خارج از شکم) که بیشتر استفاده می شود قابل تشخیص نیست ، انجام شود.

کاربرد سونوگرافی در تشخیص سرطان پستان

بعد از سرطان پوست ، سرطان پستان شایع ترین نوع سرطان در میان زنان است. طبق بنیاد سرطان پستان سوزان جی کومن ، هر ساله در ایالات متحده بیش از 200000 زن مبتلا به سرطان پستان مهاجم و 64000 سرطان پستان غیرتهاجمی تشخیص داده می شوند.

بیش از 2000 مورد در مردان نیز هر ساله در ایالات متحده با سرطان پستان تشخیص داده می شود. داده ها نشان می دهد که 95 درصد بیمارانی که سرطان آنها در مراحل اولیه تشخیص داده می شود ، میزان بقای آنها بیشتر از کسانی است که در مراحل بعدی ، سرطان آنها تشخیص داده می شود.

به عنوان مکمل ماموگرافی ، سونوگرافی می تواند یک برنامه اولیه تصویربرداری از پستان برای زنان زیر 40 سال باشد که دارای پستان متراکم ، یا کاشت پستان یا شیردهی هستند.

سونوگرافی همچنین می تواند به پزشکان کمک کند تا توده هایی را که در ماموگرافی تشخیص داده می شوند ،

به تشخیص کیست ها کمک کند و نمونه برداری از پستان را راهنمایی کند. اگر 35 سال یا بیشتر دارید ، پزشکان هر ساله آزمایش پستان را به عنوان بخشی از رژیم روتین سلامتی شما پیشنهاد می دهند.

کاربرد سونوگرافی در بیماری قلبی

طبق گفته انجمن قلب آمریكا ، بیماری های قلبی عروقی مهمترین علت مرگ و میر در جهان است كه 17.3 میلیون مرگ در سال را به خود اختصاص می دهد. در صورت ترکیب همه انواع سرطان ، بیماری قلبی قاتل شماره یک زنان است.

با استفاده از سونوگرافی ، پزشکان می توانند نقاط مشکل را مشخص کنند و بیماران از بیماری های قلبی تهدید کننده زندگی و همچنین سکته مغزی و فشار خون بالا جلوگیری می کنند.

با استفاده از سونوگرافی ، پزشک می تواند از عضله قلب برای تشخیص آسیب ، نقص مادرزادی یا ناهنجاری های ارثی تصویربرداری کند.

با تصویربرداری از شریان کاروتید با استفاده از سونوگرافی Color Doppler ، پزشکان می توانند از نظر پلاک که پیش ماده بیماری عروق کرونر بالقوه کشنده است ، بررسی کنند.

در برخی موارد ، این می تواند به پیش بینی احتمال ابتلا به بیماری عروق کرونر کمک کند ، به پزشکان این امکان را می دهد تا گزینه های درمان زودهنگام را تجویز کنند.

کاربرد سونوگرافی در سرطان پروستات

طبق بنیاد سرطان پروستات ، سرطان پروستات شایع ترین سرطان غیر پوستی در بین مردان آمریکایی است و در طول زندگی از هر هفت مرد یک نفر را مبتلا می کند.

سن بالا ، نژاد آمریکایی آفریقایی تبار و سابقه خانوادگی سرطان سجده می تواند احتمال تشخیص بیماری را افزایش دهد.

همانند سایر سرطان ها که علت آنها ناشناخته است ، تشخیص به موقع با ارزش ترین سلاح در این نبرد است.

اگر مشکلی در پروستات وجود داشته باشد ، سونوگرافی می تواند به پزشک یا رادیولوژیست اجازه دهد تا نمونه بافت یا نمونه برداری از مناطق پروستات را به طور دقیق بدست آورد.

این آزمایش با استفاده از یک کاوشگر کوچک انجام می شود و ممکن است همراه با سایر آزمایشات ، از جمله آزمایش خون مهم آنتی ژن مخصوص پروستات (PSA) باشد.

بیشتر مردان مبتلا به سرطان پروستات سطح بالایی از آنتی ژن اختصاصی پروستات را نشان می دهند ، پروتئینی که توسط غده پروستات تولید می شود.

اسکلتی عضلانی

با استفاده از سونوگرافی می توان آسیب بافت نرم مانند آسیب عصبی ، گانگلیون (تومورهایی که روی تاندون رشد می کنند) یا سایر آسیب های سطحی را تعیین کرد.

سونو گرافی این امکان را به پزشکی ورزشی داده است که آسیب های مربوط به ورزش مانند رباط های تحت فشار در زانو یا یک روتاتور کاف آسیب دیده را بررسی کند.

توانایی مشاهده دقیق تاندون های متحرک در دست از نظر بالینی قابل توجه است برای جراحان ارتوپدی و دست.

با استفاده از سونوگرافی ، پزشکان می توانند ساختارهای داخلی اعصاب مچ دست را تشخیص دهند تا به دام افتاده یا متورم شوند ، که به طور بالقوه باعث سندرم تونل کارپ می شود.

آسیب های عضلانی مچ پا ، ران ، زانو یا آرنج را نیز می توان با استفاده از این روش تشخیصی قابل حمل و ایمن برطرف کرد.

مراکز سونوگرافی

مراکز سونوگرافی در ایران بیش از 6000 مرکز میباشند. برای دریافت اطلاعات این مراکز در ایران، اسکن طب بزرگترین مرجع تخصصی تصویربرداری میباشد.

لیست مراکز سونوگرافی در کشور را میتوانید با سرچ در اسکن طب بدست آورید، کافیست متن سرچ خود را به صورت مثلا “سونوگرافی در تهران، سونوگرافی در کرج و غیره” در صفحه اول اسکن طب وارد کنید.

دریافت نوبت سونوگرافی:

اسکن طب این قابلیت را برای کلیه هموطنان عزیز فراهم نموده تا در سراسر کشور بتوانند نوبت سونوگرافی خود را از طریق وب سایت اسکن طب دریافت نموده و اطلاعات خود از نحوه انجام این اسکن و لیست قیمتهای مختلف این اسکن را از اسکن طب دریافت کنند. جهت دریافت نوبت کلیک نمایید.

جهت دریافت اطلاعات بیشتر در مورد این مقاله با کارشناسان اسکن طب تماس حاصل نمایید یا روی لینک Ultrasound کلیک نمایید.