اسکن پاراتیروئید به روش پزشکی هسته ای

• اسکن پاراتیروئید (Parathyroid Scan) چیست:

این اسکن جهت بررسی پرکاری یا کم کاری غده پاراتیروئید و با استفاده از رادیو داروی تکنسیوم (Tc99m) به صورت تزریق وریدی انجام می گیرد.

همچنین با استفاده از این نوع اسکن میتوان به بررسی ابعاد غده پاراتیروئید نیز پرداخت که در صورت بزرگ شدن بیش از حد این غده، بیماری گواتر نیز ممکن است برای بیمار رخ دهد.

• مراحل اسکن پاراتیروئید (Parathyroid Scan):

در این روش تشخیصی تزریق رادیو دارو از طریق وریدی صورت میگیرد و پس بعد از گذشت 15-20 دقیقه تصویربرداری از گردن صورت میپذیرد، بعد از گذشت 2-3 ساعت پس از اسکن اول لازم است تا تصویربرداری تکرار شود تا در نهایت با مقایسه دو اسکن تصمیم گیری نهایی صورت گیرد.

لازم به ذکر است، در بعضی موارد ممکن است نیاز به انجام اسکن 4 ساعت پس از تزریق و همچنین به روش SPECT هم باشد که در اینصورت موضوع توسط کارشناس مرکز اعلام میگردد.
اسکن پاراتیروئید با رادیوداروی تکنسیوم (Tc-99m) با MIBI صورت میگیرد.

• آمادگی ها و نکات لازم قبل از انجام اسکن پاراتیروئید:

1- انجام این اسکن در خانمهای باردار با نظر پزشک معالج یا پزشک بخش صورت میگیرد، لذا علی رغم این موضوع بهتر است بیماران خانم در صورت باردار بودن مسئول پذیرش را در جریان بگذارند.
2- هنگام مراجعه یا در روز اسکن بیمار بایستی تمامی مدارک پزشکی مرتبط قبلی (در صورت موجود بودن) شامل تصاویر اسکن های قبلی، سونوگرافی، آزمایشات، گزارشهای بررسی مربوط به خود و خلاصه پرونده (در صورت بستری بودن) را به همراه خود داشته باشد.
3- وجود یک نفر همراه برای بیماران مسن، کودکان، افراد معلول و کم توان ذهنی و بیماران بدحال الزامی میباشد، لذا از آوردن همراه بیش از یک نفر در روز اسکن خودداری نمایید. از به همراه داشتن کودکان و بانوان باردار اکیدا خودداری گردد.
4- اگر اسکن تیروئید برای کودک انجام میشود، همراه کودک میتواند کودک را در اتاق اسکن همراهی کند و بهتر است اسباب بازی و خوراکی های مورد علاقه کودک را با خود همراه داشته باشید.
5- لازم نیست بیمار در روز اسکن ناشتا باشد، اما ممکن است از بیمار خواسته شود تا چند ساعت قبل از اسکن چیزی نخورد و نیاشامد.

• موارد مهمی که بیماران بعد از تزریق و قبل از اسکن بایستی رعایت کنند:

1- پس از پذیرش بیمار توسط مرکز پزشکی هسته ای و بخش پذیرش و تعیین زمان اسکن، بیمار به اتاق انتظار هدایت شده تا زمان تزریق رادیو دارو به بیمار مشخص شود.
2- بیمار بعد از مدتی (بسته به شرایط مرکز و آماده بودن دارو جهت تزریق) توسط تکنسین مربوطه به اتاق تزریق (Hot-Lab) جهت گرفتن شرح حال و مشورت با متخصص پزشکی هسته ای فراخوانده میشود و سپس به بیمار رادیودارو تزریق میشود.
3- تزریق در این اسکن وریدی میباشد و داروی مورد استفاده در پاراتیروئید جذب میشود.

• روش انجام اسکن پاراتیروئید و روشهای بهبود کیفیت تصاویر که بیماران و کارشناسان بایستی بدانند:

برای انجام این اسکن ابتدا رادیو دارو به صورت وریدی تزریق می شود و در فواصل ۲۰ دقیقه، ۲ ساعت و گاهی ۳ ساعت از جلوی گردن و قفسه سینه بیمار تصویربرداری انجام می شود. گاهی لازم است اسکن تیروئید هم برای مقایسه با تصاویر اسکن پاراتیروئید انجام شود. همچنین گاهی به کار بردن روش SPECT برای افزایش دقت تشخیص ضرورت پیدا می کند.

• نکات ایمنی و مراقبتهای پس از انجام اسکن:

1- بیماران پس از اتمام اسکن استخوان باید تا 24 ساعت از نزدیک شدن به کودکان زیر 12 سال، خانمهای باردار و پرسنل بخش خودداری کنند و حداقل 2 متر فاصله خود را حفظ کنند.
2- به هنگام استفاده از سرویسهای بهداشتی جهت شستشو از آب فراوان استفاده نمایند.
3- مادران شیرده به مدت 24 ساعت شیر خود را دوشیده و دور بریزند.

• زمان تقریبی جهت انجام اسکن پاراتیروئید:

زمان تقریبی اسکن پاراتیروئید بسته به نوع رادیودارو و دستگاه مورد استفاده متغییر میباشد، ولی حدود 5-15 دقیقه در حالت نرمال زمان اسکن طول خواهد کشید.

با توجه به احتساب کلیه زمانها مانند جذب رادیودارو در بدن بیمار و غیره حضور بیمار در مرکز برای اسکن پاراتیروئید بین 3-5 ساعت بسته به مرکز طول خواهد کشید. لذا بیمار و همراهش باید برای اسکن تیروئید این آمادگی را از قبل در نظر بگیرند.

• زمان تقریبی جهت تحویل جواب اسکن:

زمان تقریبی جهت تحویل جواب اسکن به مرکز و اتمام کلیه مراحل اسکن بستگی دارد، در مورد اسکن استخوان جواب بین 1-3 روز پس از اتمام اسکن آماده خواهد شد که این زمان در بعضی از مراکز در همان روز اسکن نیز قابل ارائه میباشد.