سی تی اسکن ستون فقرات چیست؟
سی تی اسکن ستون فقرات از یک پرتو نازک اشعه ایکس و یک لوله اشعه ایکس (تیوب سی تی) با حرکت سریع به دور بدن بیمار و ایجاد تصاویر سه بعدی تشکیل شده است. سی تی اسکن ستون فقرات می تواند اطلاعات دقیق تری در مورد ساختار استخوان و بافت نرم نسبت به اسکن رادیولوژی ستون فقرات ارائه دهد.
بنابراین، این اسکن می تواند اطلاعات بیشتری در رابطه با جراحات، عفونت ها و توده ها ارائه دهد و می تواند برای ارزیابی بیماران مبتلا به درد گردن یا قسمت فوقانی یا پایین کمر یا پس از ضربه شدید مانند تصادفات استفاده شود.
سی تی اسکن ستون فقرات در چه مواردی استفاده می شود؟
سی تی اسکن ستون فقرات ممکن است برای بررسی ستون فقرات برای موارد زیر استفاده شود:
- فتق دیسک
- تومورها یا سایر ضایعات
- مشکلات ساختاری، مانند اسپینا بیفیدا. این پدیده در اصل یک مشکل مادرزادی است.
- مشکلات عروق خونی
- عفونت ها
- سی تی اسکن ممکن است زمانی انجام شود که نوع دیگری از تصویربرداری، مانند رادیولوژی، ام آر آی یا معاینه فیزیکی، اطلاعات کافی را ارائه ندهد.
- سی تی ستون فقرات همچنین ممکن است برای ارزیابی اثرات درمان ستون فقرات، مانند جراحی یا سایر درمان‌ها استفاده شود.
خطرات سی تی اسکن ستون فقرات چیست؟
ممکن است بخواهید از پزشک خود در مورد میزان پرتوهای استفاده شده در طول سی تی اسکن و خطرات مربوط به وضعیت خاص خود بپرسید. تابش های پرتوی سی تی اسکن متفاوت است، اما ممکن است تا 100 برابر بیشتر از یک رادیولوژی معمولی شما را در معرض تابش اشعه ایکس قرار دهد. خطرات مرتبط با قرار گرفتن در معرض تابش ایکس ممکن است به تعداد معاینات اشعه ایکس یا درمان در یک دوره طولانی مرتبط باشد.
اگر باردار هستید یا فکر می کنید ممکن است باردار باشید به پزشک خود اطلاع دهید. قرار گرفتن در معرض اشعه ایکس در دوران بارداری ممکن است منجر به نقایص مادرزادی در جنین شود. در صورت نیاز به انجام سی تی اسکن ستون فقرات، اقدامات احتیاطی ویژه ای برای کاهش قرار گرفتن در معرض تشعشعات جنین انجام می شود.
اگر در دوران شیردهی هستید، با پزشک خود در مورد تاخیر در شیردهی پس از دریافت ماده حاجب صحبت کنید.
در سی تی اسکن ستون فقرات اگر از رنگ کنتراست یا همان ماده حاجب استفاده شود، خطر واکنش آلرژیک به رنگ وجود دارد. اگر به داروها، کنتراست یا ید حساسیت دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. اکثر مردم هیچ مشکل و آلرژی خاصی به رنگ کنتراست ندارند. اما اگر تا به حال به هر رنگ کنتراست واکنش نشان داده اید، به پزشک خود اطلاع دهید. داشتن آلرژی به غذاهای دریایی مانع از ایجاد کنتراست نمی شود.
اگر مشکل کلیوی دارید به پزشک خود اطلاع دهید. در برخی موارد، رنگ کنتراست می تواند باعث نارسایی کلیه شود. افراد مبتلا به بیماری کلیوی بیشتر در معرض آسیب کلیه پس از تزریق ماده حاجب هستند.
چگونه برای سی تی اسکن ستون فقرات آماده شوم؟
معمولا کارشناس سی تی اسکن نحوه انجام اسکن را به شما به طور مختصر توضیح می دهد. اگر سی تی اسکن شما شامل استفاده از رنگ کنتراست باشد، از شما خواسته می شود تا یک فرم رضایت نامه را امضا کنید که اجازه انجام اسکن را می دهد. فرم را با دقت بخوانید و در صورت نامشخص بودن سوال بپرسید.
اگر تا به حال به هر رنگ کنتراست واکنش نشان داده اید یا به ید حساسیت دارید، به کارشناس بگویید.
معمولاً لازم نیست قبل از سی تی اسکن ناشتا باشید، مگر اینکه سی تی اسکن ستون فقرات شما با تزریق باشد. اگر بخواهید از سی تی اسکن ستون فقرات با تزریق کنتراست استفاده کنید و باید ناشتا باشید. معمولا مراکز تصویربرداری قبل از اسکن دستورالعمل‌های خاصی را به شما می‌دهند.
در مورد تمام داروهای تجویزی و بدون نسخه، ویتامین ها و مکمل هایی که مصرف می کنید به کارشناس مرکز اطلاع دهید.
در مورد هر گونه سابقه بیماری یا سایر شرایط سلامتی که دارید، مانند بیماری قلبی، بیماری کلیوی، آسم، دیابت یا مشکلات تیروئید، به پزشک خود اطلاع دهید. این بیماری های مزمن می توانند ریسک اسکن را افزایش دهند.
اگر باردار هستید یا فکر می کنید باردار هستید به کارشناس مرکز اطلاع دهید.
در طول سی تی اسکن ستون فقرات چه اتفاقی می افتد؟
به طور کلی، در سی تی اسکن ستون فقرات این فرآیند ها اتفاق می افتد:
- از شما خواسته می شود هر گونه لباس، جواهرات، یا سایر اشیایی که ممکن است در اسکن اختلال ایجاد کند، مانند عینک، سنجاق سر، دندان مصنوعی و احتمالا سمعک را در بیاورید.
- اگر از شما خواسته شود لباس خود را دربیاورید، در عوض لباس مخصوصی به شما داده می شود تا بپوشید.
- اگر قرار است یک اسکن با کنتراست انجام دهید، یک کارشناس متخصص یک آنژوکد داخل ورید را در دست یا بازوی شما برای تزریق رنگ کنتراست قرار می دهد.
- روی تخت دستگاه سی اسکن دراز می کشید. ممکن است از بالش یا تسمه برای کمک به ثابت نگه داشتن شما در طول اسکن استفاده شود.
- اپراتور یا کارشناس دستگاه در اتاق دیگری که با شیشه به اتاق اسکن اشراف دارد، قرار می گیرد. بلندگوهای داخل دستگاه به کارشناس این امکان را می دهد که با شما صحبت کند و صدای شما را بشنود. یک دکمه تماس خواهید داشت تا در صورت بروز هرگونه مشکل در حین اسکن، بتوانید به کارشناس اطلاع دهید. کارشناس همواره شما را زیر نظر خواهد داشت و در ارتباط دائمی خواهد بود پس به هیچ عنوان نگران نباشید.
- دستگاه شروع به چرخش در اطراف شما می کند و اشعه ایکس برای مدت کوتاهی از بدن شما عبور می کند. اما شما این چرخش را نمی بینید چون در داخل دستگاه اتفاق می افتد.
- اشعه ایکس جذب شده توسط بافت های بدن توسط دتکتور های دستگاه ذخیره شده و به کامپیوتر منتقل می شود. کامپیوتر اطلاعات را به یک تصویر تبدیل می کند تا توسط رادیولوژیست تفسیر شود.
- این نکته بسیار مهم است که در طول اسکن ثابت و بدون بمانید. ممکن است در زمان‌های مختلف در طول اسکن از شما خواسته شود که نفس خود را برای مدت کوتاهی حبس کنید.
- اگر سی تی اسکن ستون فقرات شما با و بدون تزریق باشد نیاز است تا دو مرحله اسکن را انجام دهید.
- در صورت استفاده از رنگ کنتراست، ممکن است هنگام تزریق رنگ، علائمی را احساس کنید. این علائم شامل احساس گرگرفتگی ، طعم نمکی یا فلزی در دهان، سردرد مختصر یا حالت تهوع است. این اثرات معمولا فقط برای چند لحظه باقی می مانند.
- در صورت احساس مشکلات تنفسی، تعریق، بی حسی یا تپش قلب، به اپراتور اطلاع دهید.
- پس از اتمام اسکن، از دستگاه خارج می شوید.
- ممکن است از شما خواسته شود که برای مدت کوتاهی منتظر بمانید تا اپراتور اسکن ها را بررسی کند تا مطمئن شود که تصاویر گرفته شده دارای کیفیت مطلوب می باشند.
- در حالی که سی تی اسکن ستون فقرات به خودی خود هیچ دردی ایجاد نمی کند، بی حرکت دراز کشیدن در طول اسکن ممکن است ناراحت کننده باشد، به خصوص اگر کمر درد دارید یا به تازگی جراحی کرده اید. در این حالت معمولا کارشناس سعی می کند از تمامی اقدامات راحتی ممکن استفاده کند و اسکن را در سریع ترین زمان ممکن تکمیل کند تا هر گونه ناراحتی یا درد را به حداقل برساند.
برخی از کاربردهای رایج سی تی اسکن ستون فقرات چیست؟
شاید بیشترین استفاده از سی تی اسکن ستون فقرات برای تشخیص آسیب ستون فقرات در بیمارانی باشد که کمر درد دارند.
سی تی اسکن ستون فقرات به طور رایج در موارد زیر انجام می شود:
- ارزیابی شکستگی های ستون فقرات به دلیل آسیب
- ارزیابی ستون فقرات قبل و بعد از جراحی
- کمک به تشخیص درد ستون فقرات یکی از شایع ترین علل درد ستون فقرات که ممکن است با سی تی تشخیص داده شود، فتق دیسک بین مهره ای است. گاهی اوقات، این تشخیص با استفاده از سی تی میلوگرافی انجام می شود.
- اندازه گیری دقیق تراکم استخوان در ستون فقرات و پیش بینی احتمال وقوع شکستگی مهره در بیمارانی که در معرض خطر پوکی استخوان هستند
بررسی ناهنجاری های مادرزادی ستون فقرات یا اسکولیوز. - شناسایی انواع مختلف تومورها را در ستون مهره‌ها، از جمله تومورهایی که از ناحیه دیگری از بدن گسترش یافته‌اند. برخی از تومورهایی که در جاهای دیگر ایجاد می‌شوند، ابتدا با یافتن رسوبات سلول‌های بدخیم (متاستاز) در مهره‌های ستون فقرات شناسایی می‌شوند. سرطان پروستات یک نمونه از این قبیل است.
- در بیماران مبتلا به تنگی کانال ستون فقرات، شکستگی مهره، عفونت یا بیماری دژنراتیو مانند آرتریت
سوالات متداول در مورد سی تی اسکن ستون فقرات
ام ار ای یا سی تی اسکن برای ستون فقرات بهتر است؟
سی تی اسکن برای تصویربرداری از بافت های سخت مانند استخوان ها بهتر از ام ار ای است. سی تی اسکن جزئیات بسیار خوبی را ارائه می دهد که برای تشخیص آرتروز و شکستگی استفاده می شود.
سی تی اسکن ستون فقرات چقدر طول می کشد؟
سی تی اسکن ستون فقرات معمولا بین 30 تا 60 دقیقه طول خواهد کشید. بیشتر این زمان صرف آماده شدن برای اسکن می شود. اسکن واقعی داخل دستگاه فقط چند دقیقه طول می کشد.
آیا می توان آسیب عصبی را در سی تی اسکن دید؟
اعصاب آسیب دیده را تنها می توان در سی تی اسکن با تزریق و یا ام ار ای مشاهده کرد.
آیا سی تی اسکن فتق دیسک را نشان می دهد؟
سی تی اسکن یا MRI هر دو می توانند بافت نرم دیسک برآمده را نشان دهند. این اسکن ها مرحله و محل فتق دیسک را نشان می دهد تا بتوانید درمان مناسب را دریافت کنید.
نمونه تصاویر سی تی اسکن ستون فقرات
سخن پایانی در مورد سی تی اسکن ستون فقرات و نوبت سی تی اسکن ستون فقرات
سی تی اسکن ستون فقرات یکی از بهترین روش های تصویربرداری تشخیصی در زمینه بررسی آسیب های وارده به مهرها، کمر درد و توده های سرطان است. این اسکن یک روش با و بدون تزریق است. بخاطر داشته باشید که اگر می خواهید برای انجام سی تی اسکن ستون فقرات به مرکز سی تی اسکن بروید حتما یک همراه با خود داشته باشید. سعی کنید از نزدیک ترین مرکز سی تی اسکن به خود نوبت سی تی اسکن ستون فقرات بگیرید.
برای این کار می توانید از طریق اسکن طب به راحتی از نزدیک ترین مرکز سی تی اسکن به خود نوبت رزرو کنید. در اسکن طب می توانید به طور دقیق از نحوه انجام اسکن سی تی اسکن ستون فقرات اطلاع پیدا کنید، نوبت سی تی اسکن ستون فقرات بگیرید و جواب سی تی اسکن ستون فقرات خود را مشاهده کنید.