• اسکن مجاری اشکی (Dacryoscintigraphy Scan) چیست:
اسکن مجاری اشکی روشی تشخیصی و از رایجترین و شناخته شده ترین روشهای تشخیصی جهت باز بودن مجاری اشکی چشم و عدم وجود انسداد با کمک مواد رادیواکتیو می باشد، این اسکن با رادیو داروی تکنسیوم (Tc-99m) بوسیله دستگاه اسپکت (گاماکمرا) انجام میگردد.
• آمادگی ها و نکات لازم قبل از انجام اسکن مجاری اشکی:
1- انجام این اسکن در خانمهای باردار با نظر پزشک معالج یا پزشک بخش صورت میگیرد، لذا علی رغم این موضوع بهتر است بیماران خانم در صورت باردار بودن مسئول پذیرش را در جریان بگذارند.
2- وجود یک نفر همراه برای بیماران مسن، کودکان، افراد معلول و کم توان ذهنی و بیماران بدحال الزامی میباشد، لذا از آوردن همراه بیش از یک نفر در روز اسکن خودداری نمایید. از به همراه داشتن کودکان و بانوان باردار اکیدا خودداری گردد.
3- هنگام مراجعه یا در روز اسکن بیمار بایستی تمامی مدارک پزشکی مرتبط قبلی (در صورت موجود بودن)، گزارشهای بررسی مربوط به خود و خلاصه پرونده (در صورت بستری بودن) را به همراه خود داشته باشد.
4- بیمار بایستی قبل از انجام اسکن چشمهای خود را با آب فراوان شستشو دهد.
5- بیماران خانم برای انجام اسکن مجاری اشکی بایستی از آرایش چشم خودداری کنند.
• روش انجام اسکن مجاری اشکی و روشهای بهبود کیفیت تصاویر که بیماران و کارشناسان بایستی بدانند:
1- پس از پذیرش بیمار توسط مرکز پزشکی هسته ای و بخش پذیرش و تعیین زمان اسکن، بیمار به اتاق اسکن فراخوانده میشود.
2- پس از فراخوانی بیمار به اتاق اسکن، بیمار روی صندلی روبروی دستگاه (دتکتور) که جهت انجام اسکن توسط کارشناس دستگاه مشخص میشود قرار میگیرد و 1-2 قطره از رادیودارو تکنسیوم (Tc-99m) که با آب ترکیب شده در داخل هر دو چشم چکانده میشود و سپس اسکن آغاز میگردد.
3- در حین انجام اسکن بیمار نباید هیچ گونه حرکتی داشته باشد و حتی از تنفس عمیق و سرفه نیز بپرهیزد.
4- پس از اتمام انجام اسکن و تاییدیه پزشک متخصص پزشکی هسته ای مرکز در مورد تصاویر، اجازه خروج بیمار از مرکز داده خواهد شد.
• نکات ایمنی و مراقبتهای پس از انجام اسکن:
1- بیماران پس از اتمام اسکن باید تا 8 ساعت از نزدیک شدن به کودکان زیر 12 سال، خانمهای باردار و پرسنل بخش خودداری کنند و حداقل 2 متر فاصله خود را حفظ کنند.
2- بعد از انجام اسکن مجاری اشکی، بیمار باید داخل چشمهای خود را با آب فراوان شستشو دهد.
3- در مورد مادران شیرده با توجه به دوز پایین ماده رادیوداروی استفاده شده برای انجام اسکن نیازی به قطع شیردهی بعد از انجام اسکن نیست.
4- بعد از اتمام اسکن مجاری اشکی محدودیت غذایی و دارویی برای بیمار وجود ندارد.
• زمان تقریبی جهت انجام اسکن:
زمان تقریبی اسکن مجاری اشکی تقریبا 1 ساعت بطول می انجامد.
• زمان تقریبی جهت تحویل جواب اسکن:
زمان تقریبی جهت تحویل جواب اسکن به مرکز بستگی دارد، در مورد اسکن مجاری اشکی در اکثر مراکز جواب در همان روز اسکن نیز قابل ارائه میباشد.
نمونه تصاویر اسکن مجاری اشکی به روش پزشکی هسته ای
